top of page
Ode aan William Turner (schets) | 220 x 200 x 80 cm | papier, verf, bereklauw, bladgoud
Op 4, 5 en 6 juni 2022 gepresenteerd tijdens Kunst en Landschap in Enschede Lonneker
In een grote vitrine hang ik een schip dat geinspireerd is op een werk van William Turner (bovenstaand is een situatie schets te zien). Het maakt deel uit van de kunstroute Kunst en Landschap in Enschede-Lonneker. Het werk is slechts drie dagen te bezoeken in een lommerijk waterwingebied ten noorden van stad Enschede.
De presentatie is tevens een onderzoek naar het beeld in relatie tot het landschap en een poging om het schip met de omgeving te verenigen.
hypothese
De vitrine kadert het schip in de omgeving, daglicht valt rondom binnen en tekent schaduwen in en vanaf het schip. De achterzijde van de vitrine bestaat uit opaal glas en laat het landschap vagelijk binnenstromen. Door veranderend licht is de omgeving telkens in een andere intensiteit in de vitrine aanwezig. De chaotische belichting overdag met zijn harde contrasten zorgt voor toevalligheden en verrassingen, het landschap laat zich moeilijk samensmelten met het schip.
Vanaf de vroege schemering is er meer controle over het licht; het schip wordt aan de binnenzijde verlicht, de omgeving met een externe lichtbron. Sluimerend daglicht samen met kunstlicht brengt het schip samen met het landschap. Er ontstaat een driedimensionaal beeld, een ruimtelijke associatie op het werk van William Turner.
Detail van een werk van William Turner
Een beeldschone mislukking
Na plaatsing van de vitrine op een prachtige locatie in Lonneker blijkt de opalen achterwand minder van het landschap door te laten dan verwacht. Met losse bereklauwen maak ik aan de buitenkant nog een extra laag. De schaduwvormen die ze aftekenen maken de sculptuur onmiddellijk decoratief en ontkrachten het geheel.
De scheepssculptuur wordt namelijk wel bijzonder gekadreerd en het zonlicht zorgt voor een onverwacht effect; het schip lijkt van een afstand tweedimensionaal te zijn, alsof een filter in photoshop gebruikt is.
Op maandag 6 juni stond er een straffe wind vanaf het achterliggende meer. Met volle kracht trok het groeven in het water en blies het op de vitrine. Het wonderlijke beeld van een landschap in beweging versus het stilstaande beeld van het schip bracht een extra dimensie aan de ervaring.
Nocturne
In de regenachtige schemer loop ik het Lonneker landschap in. Terwijl de vleermuizen om me heen vliegen maak ik een aantal lichtopstellingen. De opalen achterwand toont het landschap ook nu niet, maar door de belichting lijkt de omgeving in sommige standen toch door te lopen in de vitrine.
De beleving op het terrein is daarbij fenomenaal; brullende kikkers, geruisloze vleermuizen en de gloed van dit fremdkörper op het gras.
Conclusie
In mijn hypothese stelde ik me het 'vagelijk binnenkomen van het landschap' krachtiger voor dan wat werkelijk zichtbaar werd na de plaatsing, de achterwand heeft me beperkt. Om meer landschap toe te laten in de vitrine is het belangrijk om een subtielere vervaging van de achtergrond te hebben dan dat wat ik bij me had. Een keuze uit inschuifbare screens aan de achterkant van de vitrine had me de vrijheid gegeven om echt verschillende licht- en landschapssituaties te maken. Voor nacht en duisternis wil ik meer lichtbronnen in en buiten de vitrine, dat schept mogelijkheden om te spelen met voor en achtergrond en het geheel te schilderen als een doek van Turner.
Het beeld in Lonneker was er overdag even tijdens de pinksterdagen, belicht in de nacht enkel op zondag 5 juni tussen 22.00 -00.15 uur en zonder publiek.
bottom of page